Het gezin als driehoeksverhouding

In theorie zou je kunnen denken dat er weinig relaties zijn die je zo makkelijk kunt onderhouden als de relatie met degene met wie je samenwoont en je leven deelt. In de praktijk weten we allemaal dat het niet altijd zo werkt. En als je dan ook nog eens kinderen in de mix gooit wordt het helemaal lastig. Want met (kleine) kinderen in huis is er altijd wel nog een volgende klusje op je to-dolijst. Moet je dan maar accepteren dat je in het spitsuur van je leven zit (met alleen maar zorgen en gebroken nachten) en je relatie ‘tijdelijk’ even op een tweede plek komt?

(hint; het antwoord is nee)

Opvoeden is kunst- en vliegwerk

Opvoeden is soms net kunst- en vliegwerk. Je knippert een keer met je ogen en ineens heb je een speelafspraakje, een ouderavond en een controle bij de tandarts erbij in je agenda. O, en vergeet die extra keer oefenen voor de uitvoering niet. Had je al je ouders daarvoor uitgenodigd? Je moet trouwens ook nog langs de winkels voor nieuwe gymschoenen. Maar niet nu want nu moet je naar je werk. Dan maar op de fiets nadenken over een traktatie voor volgende week. Graag glutenvrij, koemelkvrij, suikervrij, halal en zonder appels.  

Je probeert jezelf als mens, als ouder, zo goed mogelijk te verdelen over de mensen en de verantwoordelijken in je leven. Maar dat is nog best lastig. Want in tegenstelling tot je partner die zelfstandig naar zijn of haar werk gaat, alleen naar de tandarts kan en zelf kleren koopt (dat hoop ik toch) moet je bij je kinderen, soms letterlijk, hun hand vast houden. En waar de werkgever van je partner je nooit een uitnodiging stuurt om eens samen de resultaten op de werkvloer te bespreken, doen de leerkrachten van jullie kinderen dat vanzelfsprekend wel. Zo vult een groot gedeelte van je ‘vrije’ tijd zich vanzelf met activiteiten samen met de kinderen of momenten waarop je over de kinderen praat. Of met, want ze hebben in de regel ook meer mentale coaching van jou nodig dan je partner.

Enfin, dat begrijpt je partner natuurlijk allemaal wel. Die zit in hetzelfde schuitje. En dat je na zo’n lange dag liever languit op de zetel ligt dan dat je samen een goed gesprek voert dat hoort erbij. De kinderen gaan immers voor.

Ho, stop.

De theorie van de driehoek

Een gezin is als een driehoek. Vader – Moeder – Kind(eren). Natuurlijk is het belangrijk dat het lijntje tussen moeder en kind goed is, net als het lijntje tussen vader en kind. Als 1 van die lijntjes ontbreekt, of niet sterk genoeg is, dan klopt de hele driehoek niet meer. Maar dat geldt evengoed voor het lijntje tussen vader en moeder. In de hectiek van een gezin vergeten ouders soms de band, de relatie met elkaar. Ze denken dan: ‘dat komt later wel weer’ of ‘de kinderen gaan nu even voor’. Alleen werkt dat niet zo. Welk lijntje er ook verbroken wordt, in alle gevallen is de driehoek verbroken. De liefde kan dan niet meer rondstromen.

Dat risico wordt alleen maar groter naarmate een gezin met meer problemen geconfronteerd wordt. Als alles op rolletjes loopt dan is er meestal nog wel ruimte voor de relatie tussen de twee ouders. Is er meer hectiek, dan is de relatie vaak het eerste waar op bezuinigd wordt qua energie. Met hectiek bedoel ik eigenlijk alles wat extra veel energie van de ouders vraagt. Denk bijvoorbeeld aan problemen op het werk, mantelzorg, ziekte of problemen met de kinderen. En als er minder (positieve) energie in de relatie gestoken wordt komen eventueel aanwezige problemen in de relatie ook sterker naar voren.

Een verbroken driehoek is niet alleen een probleem voor de ouders zelf maar ook voor het kind. Hechte familiebanden zijn ongelooflijk belangrijk voor de hechting en het zelfvertrouwen van een kind. In een gezin waar de liefde niet vrij stroomt kan een kind zich niet optimaal ontwikkelen. Dus ook als een verbroken driehoek het gevolg is van kinderen prioriteit geven boven je partner, dan nog is je kind daarmee niet beter af.

Het gezin als sneltrein

Partners moeten elke dag de behoeftes uitspreken waar ze mee rondlopen. Een gezin is af en toe net een sneltrein die maar doordendert en waarbij de ouders meer collega’s zijn die de trein in beweging houden dan liefdespartners die hun leven met elkaar delen. En om de trein maar in beweging te houden, spreken we irritaties niet uit en houden we dingen voor ons. Alleen wordt de sfeer daar niet beter op. Ineens ga je knuffels vermijden, maak je geen oogcontact meer en schenk je verder weinig aandacht aan die ander. Je vermijdt de confrontatie omdat je er geen energie voor hebt of omdat je bang bent de trein te vertragen.

Maar de liefde en de energie in de relatie verzwakt, het wordt allemaal dof. En uiteindelijk heb je geen keuze en moet je wel aan de noodrem trekken. Of doet die ander dat. En dan? Soms blijkt de driehoek onherstelbaar beschadigd. Dan kan uit elkaar gaan een heling zijn. Als de binding al zo ver afgebroken is, is het soms beter om op zoek te gaan naar nieuwe vormen waarbij de liefde wel kan stromen. Al blijft ook dan de vraag hoe je alle lijntjes evenwichtig in stand houdt.

Je bent niet alleen

Soms vraagt het leven echt meer energie van je dan je hebt. Wat dan? Het is belangrijk dat ouders hulp vragen van buitenaf. Vaak wachten we daarmee tot het echt niet anders kan. We voelen ons verantwoordelijk en vinden dat we het daarom maar allemaal zelf moeten kunnen. Hulp vragen voelt dan als falen. Dus ploeteren we stug door. Maar daarbij loop je het risico je relatie echt te verwaarlozen, en daarbij ook jezelf en je gezin.

Om hulp vragen kan van alles betekenen. Specialistische hulp zoals thuiszorg voor je bejaarde moeder of een Lazuli kindercoach om je te helpen bij de opvoeding. Of praktische hulp van je omgeving zoals een keertje koken of oppassen. Het telt allemaal, zolang het maar helpt om energie te besparen of ruimte creëert om energie in je relatie te steken. En omdat je van een gezonde relatie ook weer energie krijgt is dat dubbele winst!

En zoals altijd; praat met je partner. Over alles. Jullie dromen, jullie angsten, de kleine en grote dingen waar jullie tegenaan lopen. Promoveer elkaar weer van collega’s tot liefdespartners.

Niets mis met languit op de zetel na een drukke dag. Maar met zijn tweetjes is het nog gezelliger.

Vanuit mijn hart,

Eva