Weerbaarheid
Als opvoeders denken we bij weerbaarheid al snel aan de kinderen in ons leven. Hoe kunnen we de kinderen die we begeleiden weerbaar maken? En hoe staat het met je eigen weerbaarheid? Daar denken we minder snel aan. Hoe kunnen we onze eigen koers blijven varen? Hoe kun je authentiek blijven in je ideeën en anderen je eigen twijfel niet laten triggeren? Want hoewel externe invloeden je kunnen helpen om je richting te bepalen, wil je natuurlijk voorkomen dat je een soort vlag wordt die in alle richtingen wappert, afhankelijk van hoe de wind staat.
En dat kan best lastig blijken als je in de rol van opvoeder stapt. Want als het om kinderen gaat en de keuzes die je daarrond maakt, heeft iedereen er een mening over. Wat je ook doet, er is altijd wel iemand die klaarstaat om je te vertellen dat het anders moet, hoe goed je kind het ook doet en hoe gelukkig het ook is. Laat staan als het even niet zo lekker loopt.
Dat geldt voor ouders, maar ook voor bijvoorbeeld coaches. Ouders die weerstand bieden tegen coaching of die het moeilijk vinden om bijvoorbeeld hun eigen aandeel in een bepaalde problematiek onder ogen te zien, maar ook leerkrachten krijgen te maken met uitgesproken meningen. Ze moeten omgaan met mensen die denken dat ze een luizenbaan hebben of met ouders die alles beter denken te weten. En natuurlijk ook met alle muren waar ze tegenaan lopen als een van de leerlingen niet in het systeem blijkt te passen. Of als ze dingen fundamenteel anders willen doen. Opvoeders hebben dus een dikke huid nodig. Maar waarom eigenlijk?
Status quo
Mensen vinden veiligheid bij de status quo van de maatschappij. Het is een natuurlijk proces, want iedereen verlangt ernaar om bij een groep te horen. Meedoen met de groep ontneemt je als het ware je verantwoordelijkheid. Het is niet jouw schuld als je, achteraf bekeken, een twijfelachtige of verkeerde keuze hebt gemaakt. Je deed gewoon wat gangbaar was binnen de groep. Dat is handig als je onzeker bent. Want hoe groter de groep mensen die dezelfde keuzes maakt, hoe makkelijker je later je keuzes kunt verdedigen. “Iedereen doet het toch?” zeg je dan.
Aan de andere kant heb je mensen die soms best fel anderen proberen te overtuigen van hun eigen opvoedingskeuzen. Bemoeizuchtige tantes, schoolpleinmoeders en buurvrouwen proberen je advies te geven en hun eigen keuzes te verdedigen. Maar is dat wel een goede zaak als het om keuzes gaat waarbij er veel op het spel staat? Het (toekomstige) geluk van je kind, bijvoorbeeld.
Je eigen authenticiteit bewaren
Hoe kun je toch je eigen authenticiteit bewaren en bij bepaalde keuzes blijven? We zijn allemaal zoekende en natuurlijk gaan we op zoek naar informatie en adviezen. Dat is niet meer dan logisch. Maar bedenk wel of de persoon die je om advies vraagt (of die jou ongevraagd advies geeft) wel kennis van zaken heeft. En of nog een mening je verder zal helpen. Te veel rondshoppen om advies brengt je immers in de war.
Als je eenmaal een standpunt hebt ingenomen en niemand vindt daar wat aan, dan is dat nog niet meteen een reden om je standpunt te herzien. Tot inkeer komen en je koers aanpassen, is niet slecht. Maar elke week van richting veranderen, afhankelijk van wat je (schoon)ouders, de caissière in de supermarkt of zelfs je kind zeggen, is wel problematisch.
Weerbaarheid tegen andere ideeën
Oké, je moet dus de opvoeding, educatie of coaching van een kind niet laten afhangen van wat anderen aan de schoolpoort vinden. Dat moet lukken. Maar hoe zit het met weerstand vanuit een veel directere hoek? Met weerstand van je partner, de ouder van een leerling of een cliënt? Hoe kun je compromissen sluiten zonder je eigen ideeën helemaal los te laten?
Het helpt natuurlijk als je je keuzes en ideeën goed kunt onderbouwen. Uitspraken zoals “Dat vind ik gewoon” of “Zo deden mijn ouders dat vroeger ook” hebben weinig overtuigingskracht. Het helpt ook als je probeert te begrijpen waar de ander vandaan komt. Een partner die bijvoorbeeld een veel strengere opvoeding voorstaat dan jij, ziet dat misschien als een manier om respect af te dwingen. Dan kan het zinvoller zijn om dat eerst samen te onderzoeken en te bespreken in plaats van nog een discussie te gaan voeren over bijvoorbeeld de huisregels.
Het is duidelijk dat een compromis sluiten beter is voor de relatie tussen twee ouders of tussen bijvoorbeeld de ouders en de school. Helaas is een compromis sluiten niet altijd mogelijk. Er zijn situaties waarbij je gewoon moet kiezen tussen A en B. En als jouw ideeën en die van je partner zo ver uit elkaar liggen dat je beseft dat jullie onmogelijk tot een compromis kunnen komen, vraag je dan af wat je kind nodig heeft. Het gaat namelijk over zijn of haar geluk.
Ik herinner me een gesprek met een man uit Soedan. Hij wist me te vertellen dat ouders in Soedan niet kunnen scheiden zonder eerst hun kinderen te raadplegen. Ook dat is niet altijd handig, maar dit systeem zet het kind wel centraal. Vertrek dus vanuit je hart met het welzijn en het geluk van je kind in gedachten en laat je ego los. Ik ken dat helaas zelf maar al te goed. Maar door steeds te blijven kijken naar wat mijn kind nodig had en wat voor haar werkte en daarop te vertrouwen, vond ik toch de moed om door te zetten en weerstand te bieden tegen mensen die daar anders over dachten, inclusief mijn toenmalige partner.
Lastige situaties
We hebben hierboven reeds besproken waarom mensen zo snel klaar staan met hun mening als het gaat over de keuzes die je maakt met betrekking tot kinderen. Je ligt dus als opvoeder onder een vergrootglas. Welnu, als je zeker van je zaak bent, is dat niet meteen een probleem. Maar dat ben je natuurlijk niet altijd. Vooral als de praktijk (nog) niet zo is uitpakt als je in je hoofd bedacht had, als je last hebt van (chronisch) slaaptekort, als je net bevallen bent, als de omgang met je kind moeizaam gaat, als je tiener ongelukkig is of als er problemen zijn waar experts niet meteen raad mee weten. Dan kan de vertwijfeling bikkelhard toeslaan. En net dan zal je nog meer ongevraagd en tegenstrijdig advies krijgen.
Zodra er zich een probleem stelt met een kind, weet je hele vriendenkring hoe ze dat zouden oplossen en waant iedereen zich een expert. Spoiler alert: het komt er al snel op neer dat de ouders het fout doen en de dingen anders zouden moeten aanpakken. En anders is de leerkracht de boeman. Bonuspunten: als je kind een labeltje zoals ADHD, autisme, hoogbegaafdheid, hooggevoeligheid, enz. heeft, dan krijg je er gratis en voor niets ook nog een pak vooroordelen bij cadeau.
Ook hier helpt het als je goed nagedacht hebt over de keuzes die je maakt en deze goed kunt onderbouwen. Bedenk ook dat je ongevraagd advies niet alleen naast je neer kunt leggen, dat je ook gewoon het recht hebt om er niet naar te luisteren. “Dankjewel, ik weet dat je het goed bedoelt, maar ik zal zelf de oplossing wel vinden” is een prima antwoord op: “Weet je wat jij zou moeten doen?”
Heb je in je omgeving weinig mensen die je steunen of achter je ideeën staan? Ga dan actief op zoek naar mensen die dat wel doen, desnoods online. Wetende dat er anderen zijn die net zo denken als jij of die tegen dezelfde problemen aanlopen, kan een opsteker zijn.
Je weerbaarheid verhogen
Als je steeds weer moeite hebt om weerstand te bieden tegen al die mensen die menen zich met jouw keuzes te mogen bemoeien, dan kan het een goed idee zijn om regelmatig aan je zelfvertrouwen te werken. Weerbaarheid vraagt namelijk een enorme portie zelfvertrouwen. Een positief zelfbeeld helpt je om duidelijke grenzen te trekken en ongevraagd advies gemakkelijker naast je neer te leggen. Het helpt je om zelfverzekerd in het leven te staan, ook als opvoeder.
Het is niet altijd zo gemakkelijk om zomaar zelfvertrouwen te hebben. Er kan een patroon onder schuilgaan waarbij iemand zich steeds laat leiden door andere meningen en extern gericht is. Als je zelfbeeld en zelfvertrouwen echt laag zijn, kan een Lazuli Coach je helpen om hieraan te werken. Zo kun je terug in contact komen met je intuïtie, de oplossing die in jezelf zit. Als Lazuli Coach helpen we je dan om meer intern gericht te zijn en zo meer flow en energie te krijgen.
Het mooiste wat zelfvertrouwen kan doen voor je weerbaarheid, is het vermogen om je hart te volgen en echt te kijken naar wat je kind nodig heeft. De nieuwe generatie kinderen vraagt om emotionele en bewuste begeleiding. Geen strakke opvoedschema’s, maar maatwerk. Daarvoor moeten we als opvoeders zelfverzekerd genoeg zijn om de status quo links te laten liggen en ons bewuster worden, zodat we de juiste beslissingen kunnen nemen. Dat is niet altijd gemakkelijk. Maar het is wel heel belangrijk. En en passant tonen we tegelijkertijd aan onze kinderen hoe weerbaarheid eruit kan zien. Wat een mooie bonus!
Succes ligt al op je weg.
Vanuit mijn hart,
Eva
ps: Wens je ook je eigen weerbaarheid aan te vergroten? Meer zelfvertrouwen op te bouwen? Je nieuwetijdskind beter begrijpen en daardoor beter begeleiden? Goed voor jezelf te zorgen? Volg de 4-daagse training True Heart Connection. Na 13 jaar nog steeds de beste cursus voor het hele gezin. 😉
